Innovaties in de Noordzeevisserij

Een aantal jaren geleden werd de Stichting Masterplan Duurzame Visserij (MDV) in het leven geroepen om de broodnodige transitie van de Nederlandse platvisserij sector te onderzoeken en mogelijk te realiseren. Doelstelling daarbij is om een economisch en ecologisch zo duurzaam mogelijk verdienmodel voor de (platvis)visserij te ontwikkelen. Op dit moment is men druk bezig om de bouw van het eerste pilotschip te voltooien, dat de haalbaarheid van deze doelstellingen moet gaan aantonen.

Frans Veenstra, innovatiemanager van MDV, legt uit hoe het idee tot stand kwam: “Vier jaar geleden kwamen de leden van de Kenniskring Slim Ondernemen tot de conclusie dat de visserij veelal te kleinschalig bezig was met energiebesparende innovaties om de hoger wordende brandstofkosten te lijf te gaan. Zij vonden dat het tijd was voor een vernieuwing van de hele vissersvloot, te beginnen  met een geheel  nieuw ontwerp en pilotschip, dat aantoonbaar duurzaam is, betere vistechnieken gebruikt en de brandstofkosten met 80% kan laten dalen.” Een steen in de vijver met veel scepsis.

Ontwerp en bouw

Uiteindelijk werd stichting MDV opgericht om deze doelstellingen te vertalen in een haalbaar ontwerp van een pilotschip. Padmos Stellendam zorgde voor het ontwerp van het schip, Hoekman Shipbuilding Urk is de hoofdaannemer. Afgelopen augustus vond de kielleggingsceremonie plaats bij C.S.R. in Rotterdam, de planning is om het schip in mei 2015 te laten proefvaren.

Twee vissersfamilies, Kramer en Romkes, besloten het idee te ondersteunen en het project uit te voeren. Veenstra: “Deze families exploiteren het schip drie jaar na de oplevering en na deze drie jaar zijn zij de eerste gegadigden om het schip te kopen. Voor deze drie jaar, van 2015 tot 2018, zijn er MDV onderzoeksplannen opgesteld, zodat er aanbevelingen gedaan kunnen worden voor de serie te bouwen schepen die hierna volgt.” Dat deze families samenwerken en gezamenlijk exploiteren is één van de vele innovaties die het project teweeg heeft gebracht, alsook de samenwerking tussen de Noord-Zuid scheepsbouwers en de jongere en oudere generatie vissers

Innovatiepijlers

Er zijn vijf aanwijsbare innovatiepijlers verwerkt in het ontwerp en de bouw van het schip, die het vissersschip anders maken dan enig vissersschip dat op dit moment rondvaart: de rompvorm, vangsttechniek, vangstverwerking, energiehuishouding en het gebruik van composiet. Daarnaast worden de ontwikkelingen in de visserij ook in acht genomen. Veenstra: “In 2016 mag bijvangst niet meer overboord gegooid worden. Zo is men nu een overlevingsbak aan het testen, waarin de bijvangst levend gehouden kan worden en levend overboord gezet. Bij de bouw wordt gelijk al rekening gehouden met deze en andere discardoplossingen, die momenteel op de bestaande vloot worden getest

Scepticisme

“Vier jaar geleden was er veel scepticisme ten opzichte van het project, maar de reacties op het afgelopen Holland Fisheries Event op Urk  waren hartverwarmend. Zowel de jongere als oudere generaties zien nu dat we niet alleen grootse plannen hadden, maar deze ook aan het uitvoeren zijn. Wat betreft de 80% brandstofbesparing zegt men nog wel: ‘eerst zien, dan geloven’. Bestaande traditionele boomkorkotters verbruiken namelijk 40.000 liter brandstof per week, de kotters die nu de pulstechnieken gebruiken  hebben dit gehalveerd. Wij willen  met ons pilotschip uitkomen  op minder dan 6.000 liter brandstof per week met dit revolutionair nieuwe vissersschip en de nieuwe twinrig-pulsmethode  voor de platvisserij. Dit is een enorme en ongelofelijke besparing. De sector begint wel steeds meer vertrouwen te krijgen in de innovaties die wij op het schip toepassen; uiteindelijk is het MDV transitie doel om de gehele, sterk verouderende platvisvloot te vernieuwen met ons ontwerp en het MDV2015 pilotschip”, besluit Veenstra. AK