Nederlands primeur: waterstof tanken bij een zonne-eiland

Testopstelling in IJzendoorn biedt scheepvaart duurzaam alternatief

Varen op veilige waterstofolie, getankt bij zeewaardige drijvende zonne-eilanden? Als het aan SolarDuck en Voyex ligt, wordt dit werkelijkheid voor de scheepvaart. Binnenkort is zo’n zonne-eiland als proefopstelling te zien op de Waal bij IJzendoorn, een Nederlandse primeur. Provincie Gelderland ondersteunt deze innovatie met een subsidie van € 350.000. Dekker faciliteert ter plekke.

Om de binnenvaart te verduurzamen hebben SolarDuck en Voyex een R&D-samenwerking opgezet om emissievrij varen op waterstof mogelijk te maken. Technisch haalbaar, veilig, makkelijk én betaalbaar. Bovendien zonder brandstoftransport, omdat de waterstof wordt getankt bij de bron: het drijvende zonne-eiland dat vanaf april 2021 op de Waal getest gaat worden. “In die combinatie zit de innovatiekracht”, aldus Koen Burgers, CEO van SolarDuck. “Bij opschaling kan zo’n eiland op zee en op rivieren de scheepvaart een duurzaam alternatief bieden.”

De testopstelling bij Dekker in IJzendoorn is de eerste in Nederland in zijn soort. SolarDuck levert het zonne-eiland: 4 aan elkaar gekoppelde platforms met elk 39 zonnepanelen. Deze modulaire platforms zijn geschikt voor op zee, en zullen eerst getest worden op de Waal op de effecten van stroming en wind. “Begin april wordt het zonne-eiland in z’n geheel vanaf Gorinchem stroomopwaarts naar de werkhaven van Dekker in IJzendoorn versleept. Een unieke gebeurtenis!”, verzekert Burgers.

Het drijvende zonne-eiland, dat 65 kilowatt aan piekvermogen produceert, is aangesloten op een 10 kilowatt electrolyzer waarmee waterstof wordt geproduceerd. De waterstof wordt gekoppeld aan een ‘Liquid Organic Hydrogen Carrier’ (LOHC), een olie-achtige vloeistof dat als drager voor de waterstof dient. “Deze ‘waterstofolie’, kan op kamertemperatuur, onder dezelfde atmosferische omstandigheden als bijvoorbeeld diesel vervoerd worden”, legt Wiard Leenders, CEO van Voyex, uit. Ook hoe de olie vervolgens de waterstof weer vrijgeeft, als input voor de stroomwekking aan boord, is een onderdeel van de testopstelling. “De olie zelf kan weer als drager hergebruikt worden,” voegt hij er nog aan toe. Zo is de hele keten van energieopwekking tot en met het veilig varen op waterstof binnen handbereik.

Het project heeft de passende naam ‘The Atoll’, verwijzend naar de film ‘Waterworld’, waarin een kunstmatig eiland in zijn eigen energiebehoefte voorziet. Beide bedrijven hebben de langetermijn-ambitie met drijvende zonne-eilanden op zee waterstof te produceren voor de scheepvaart en andere zware toepassingen, ieder vanuit zijn eigen invalshoek.

Dat ze voor een testlocatie bij Dekker in IJzendoorn aanklopten, is niet vreemd. Dekker stimuleert de ontwikkeling van waterstof voor transport. “Onze drijvende zandfabrieken zijn al vergaand verduurzaamd, maar voor onze scheepvaart zoeken wij nog een oplossing”, aldus Gert Pomstra, groepsdirectielid van Dekker. “We ondersteunen de innovatie van SolarDuck en Voyex van harte, in de hoop dat deze bijdraagt aan een verduurzaming van de binnenvaart.”

De totale omvang van het project is ca. 1.000.000 euro. De provincie Gelderland kende hieraan een subsidie van 350.000 euro toe.