VIDEO: 75e herdenking Slag in de Javazee in Den Haag

Op 27 februari is de Slag in de Javazee herdacht, precies 75 jaar geleden, in de Kloosterkerk in Den Haag. Bij de slag in 1942 kwamen 2300 mensen om het leven waaronder 900 Nederlanders en ruim 250 Indonesische militairen. Bij de herdenking waren zo’n 450 nabestaanden en één overlevende aanwezig, de heer Felix Jans van 93 jaar. Hij was 3e klasse matroos en opvarende van het marineschip Hr. Ms. De Kortenaer. “Wij voeren de Japanners tegemoet en vuurden over en weer. Natuurlijk was je bang. Waar zou je terecht komen als je werd afgeschoten.” Bekijk het minicollege van Defensie over de Slag in de Javazee. Tekst gaat verder onder de video.


Bekijk hier de video: Herdenking Slag in de Javazee

Een torpedo boort zich in de Kortenaer. Jans wordt het water in gezwiept en denkt dat het einde nabij is. Hij weet op een reddingsvlot te klimmen en ruim 4 uur later halen de Britten hem uit het water. Als de geallieerden na een week capituleren, neemt de ellende verder toe. Jans moet als krijgsgevangene onder barbaarse omstandigheden werken aan de Birma-spoorlijn. Hij kijkt erop terug als “één grote survival.”

“Uw verhaal inspireert van A tot Z”
Minister Jeanine Hennis-Plasschaert: “Meneer Jans, we zijn ontzettend blij dat u vandaag bij ons bent. Uw verhaal inspireert van A tot Z. U toonde een ongelooflijke veerkracht. En juist te verhalen over toen, over u en uw kameraden, worden we ons steeds weer bewust van de volle omvang van die gebeurtenissen én de betekenis daarvan voor nu.”

“Zij betaalden de hoogste prijs. Zij toonden moed, veerkracht en vastberadenheid”
Volgens Hennis leert het dat we permanent in de krijgsmacht moeten willen investeren om operationeel relevant te blijven. “Maar het leert ons bovenal dat we de herinneringen aan de vele slachtoffers van de Slag in de Javazee levend moeten houden. Zij betaalden de hoogste prijs. Zij toonden moed, veerkracht en vastberadenheid. Zij kwamen op voor onze vrijheid.”

Grote schok door verdwenen oorlogswrakken
Eind vorig jaar ontdekten duikers dat de wrakken van de 3 Nederlandse oorlogsschepen grotendeels waren verdwenen. “De schok was groot”, aldus Hennis. Onderzoek wees uit dat ze van hun plek op de zeebodem waren gehaald. Naast het vaststellen van de vermissing is er ook gezamenlijk onderzoek naar de toedracht, zo kwam premier Mark Rutte met Indonesië overeen.

Slag in de Javazee
De Nederlandse schout-bij-nacht Karel Doorman had het bevel over het geallieerde eskader op 27 februari 1942. Ondanks een Japans spervuur van meer dan 1.200 granaten en tientallen torpedo’s, gaat het gevecht in eerste instantie gelijk op, maar verloopt dramatisch. Een meer dan 7 uur durende strijd eindigt uiteindelijk kort voor middernacht met de torpedering van de kruisers Hr. Ms. De Ruyter en Hr. Ms. Java en torpedojager Hr. Ms. Kortenaer.