Particuliere gewapende beveiliging op Nederlandse schepen vanaf 1 januari

Op 30 november heeft de Eerste Kamer ingestemd met een reparatiewet voor de Wet ter Bescherming Koopvaardij. Deze wet staat onder voorwaarden particuliere gewapende beveiliging toe op zeeschepen onder Nederlandse vlag. Niets staat inwerkingtreding per 1 januari 2022 nog in de weg, mits deze datum als zodanig ook daadwerkelijk door de Minister van Justitie en Veiligheid wordt opgenomen in de wet. De maritieme sector is zeer verheugd dat zeevarenden op Nederlandse zeeschepen nu te allen tijde kunnen worden beveiligd in wateren die door piraten worden geteisterd.

“Ruim tien jaar hebben wij samen met de kapiteinsvereniging NVKK, vakbond Nautilus International en de Vereniging Maritiem Gezinskontakt gestreden voor dergelijke wetgeving,” aldus KVNR-directeur Annet Koster. “Eindelijk is het zover en kunnen onze schepen en mensen beveiligd door gevaarlijke wateren varen, óók als de inzet vanuit Defensie niet mogelijk is. Nederland loopt bovendien niet langer uit de pas in vergelijking met andere Europese maritieme landen.”

Van de Wet ter Bescherming Koopvaardij mag alleen gebruik worden gemaakt in vaargebieden die door de Nederlandse overheid worden aangewezen. Op dit moment betreft dit de zogeheten High Risk Area bij de Golf van Aden. Belangrijk voor de reders en zeevarenden is dat van beveiliging aan boord een preventieve afschrikwekkende werking uit gaat. Nu Nederlandse schepen altijd beveiligd zijn, zullen ze minder snel aantrekkelijk zijn als doelwit. Wordt een schip toch aangevallen, dan is de noodzakelijke professionele en gecertificeerde beveiliging aanwezig om schip en bemanning adequaat te beschermen.

“Het heeft lang geduurd, maar dit is uiteindelijk wel heel goed nieuws voor alle zeevarenden,” zo zegt voorzitter Marcel van den Broek van Nautilus International.“ En in dat goede nieuws delen ook hun families,” vult voorzitter Loes Hermanns van de Vereniging Maritiem Gezinskontakt aan.

Toezicht en handhaving
Vanaf 1 januari 2022 kunnen particuliere beveiligingsbedrijven worden gecertificeerd door de Nederlandse overheid om deze diensten aan boord van schepen te mogen verlenen. Na afloop van de inzet van een particulier beveiligingsteam moet verslag worden uitgebracht aan de Inspectie Leefomgeving en Transport. Naast schriftelijke verslaglegging wordt ook gebruik gemaakt van helmcamera’s. Indien tijdens de inzet geweld is toegepast, volgt onderzoek door het Openbaar Ministerie. “Voor kapiteins is deze verslagverplichting geruststellend om aan te kunnen tonen dat ze juist hebben gehandeld,” zegt NVKK-voorzitter Leen van den Ende.

Totstandkoming wetgeving
De Wet ter Bescherming Koopvaardij werd ingediend in september 2016 als initiatiefwetsvoorstel van de toenmalige Tweede Kamerleden Han ten Broeke (VVD) en Raymond Knops (CDA). De wet regelt dat particuliere gewapende beveiliging aan boord van schepen onder Nederlandse vlag wordt toegestaan zodra het niet mogelijk is dat een militair team van Defensie dit verzorgt. In 2018 en 2019 stemden de Tweede Kamer en Eerste Kamer respectievelijk al in met de wet. Sindsdien moest de wet worden gerepareerd en lagere regelgeving worden ingericht. Het is nu nog slechts een kwestie van wachten op tijdige publicatie in de Staatscourant. Daarvoor is de Minister van Justitie en Veiligheid aan zet.