“Potentieel van 7 miljoen ton van weg naar water”

Op 9 oktober presenteerde het VIM (Vlaams Instituut voor Mobiliteit) samen met logistiek adviesbureau Phidan en diverse partners de langverwachte resultaten van het Build over Water (BOW) project. Na twaalf proefvaarten met gepalletiseerde bouwmaterialen – gekoppeld aan een onderzoek naar het ontsluiten van regio’s via watergebonden distributiecentra – blijkt modal shift in Vlaanderen meer dan ooit een werkbaar alternatief.

Bouwmaterialen vervoeren over het water in plaats van over de weg klinkt menig vervoersdeskundige als muziek in de oren. Vandaag vertegenwoordigt dat vervoer zes tot zeven miljoen ton op jaarbasis op onze Vlaamse wegen – en tekent daarmee voor een kwart van het totale aantal vrachtbewegingen. “De goederenstromen verlopen nog te veel via de weg. Op termijn wil de Vlaamse regering het aandeel van de binnenvaart in de modal shift sterk verhogen. Dit BOW project levert hiertoe een belangrijke bijdrage.” – Hilde Crevits, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare werken.

Het VIM, sectororganisaties Fema en Feproma, twee kennisinstellingen, zes producenten, vijf logistieke dienstverleners en de waterwegbeheerders bundelen hun krachten om die modal shift te realiseren. “Het projectteam organiseerde twaalf proefvaarten met in totaal 12.000 ton aan bouwmaterialen aan boord en dat in zes maanden tijd. Door middel van die proefvaarten, aangevuld met een onderzoek naar het ontsluiten van regio’s via regionale watergebonden distributiecentra (RWDC), werd bekeken hoe het transport van bouwmaterialen verplaatst kan worden naar het water.” – Koen Valgaeren, algemeen directeur van het VIM.

Test illustreert werkbaarheid van modal shift
Tijdens het project stelden De Haven Genk en Despriet uit Harelbeke hun watergebonden terreinen en infrastructuur ter beschikking. De deelnemende fabrikanten leverden hun bouwmaterialen tot op de laad kade om via de waterweg naar het depot van de bestemming vervoerd te worden. Het laatste transport naar de distributeur gebeurt via de weg. “We hebben ervaren dat het een snelle, efficiënte en ecologische manier is van transporteren van bouwmaterialen. Op deze manier verkrijgen we een waardig alternatief voor het transport op de weg. Toch zijn er nog verschillende uitdagingen om het project volledig op peil te brengen, zoals het uitbreiden van het aanbod van geschikte binnenvaartoplossingen.” – Leon Donders, algemeen directeur Haven Genk.

Economische en ecologische noodzaak
De resultaten van het project zijn alvast indrukwekkend te noemen: een potentieel van zes tot zeven miljoen ton vrachtvervoer – goed voor een kwart van het wegtransport in Vlaanderen – zou jaarlijks van de Vlaamse wegen kunnen verdwijnen. Dat vereist echter wel een andere aanpak. “Dit project helpt mee een oplossing te vinden voor een belangrijke maatschappelijke uitdaging, namelijk het verminderen van het fileleed door gebruik te maken van transport over water. Het federaal Planbureau berekende net nog dat de files op onze wegen alleen maar langer worden. Daarom moeten we ons verplaatsingsgedrag durven vernieuwen. Het is een grote uitdaging voor de sector om buiten de lijntjes te kleuren.” – Ingrid Lieten, Vlaams minister van Innovatie.

“Na positieve evaluatie ligt de weg open om Build over Water op te schalen over heel Vlaanderen. Dit brengt tal van opportuniteiten met zich mee voor de ontwikkeling van innovatieve, duurzame mobiliteitsoplossingen voor zowel de bouw- als de binnenvaart- en transportsector.” – Ludo Sys, Project Officer Vlaams Instituut voor de Logistiek.

Duidelijke optie op de toekomst
In functie van de resultaten van BOW bekijkt het VIM waar in Vlaanderen regionale watergebonden distributiecentra opgezet kunnen worden om de efficiëntie voor producenten, handelaars en aannemers te verbeteren. “Daarmee sluit BOW aan bij het project Distribouw waarmee nv De Scheepvaart en Waterwegen en Zeekanaal nv de uitbouw van dergelijke multimodale distributiecentra voor bouwmaterialen beoogt. Door de distributieactiviteiten te bundelen in multimodale knooppunten zal de binnenvaart in de sector van distributie van bouwmaterialen op meer rendabele wijze kunnen worden ingezet.” – Erik Portugaels, gedelegeerd bestuurder nv De Scheepvaart.

“Daartoe wordt tijdens de onderzoeksfase nagegaan waar D&CC’s (Distributie en Consolidatie Centra) langs waterwegen in Vlaanderen zich best situeren en hoe de daadwerkelijke uitbouw ervan dient te gebeuren. Op basis van de onderzoeksresultaten zullen in de loop van 2013 uitbaters voor de D&CC’s gezocht worden. In samenspraak met de uitbaters kan vervolgens van start gegaan worden met de realisatie en het operationaliseren van het netwerk van D&CC’s.” – Linda Spies, verantwoordelijke mobiliteit, ontwikkeling en grondbeheer bij Waterwegen en Zeekanaal.

Meer… VIM en Phidan