Archeologische vondsten uit waterbodems

Bij werkzaamheden in waterbodems stuiten aannemers die in opdracht van Rijkswaterstaat werken regelmatig op obstakels. Vaak niet zo bijzonder, soms wel, zoals scheepsresten, kanonnen of offeraltaren. Omdat deze archeologische objecten niet altijd op waarde geschat worden hebben RWS Water Verkeer en Leefomgeving (WVL) en RWS Zee en Delta (ZD) samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een boekje uitgebracht over het herkennen van en het omgaan met archeologische vondsten uit waterbodems op zee of de binnenwateren.

Het gaat hierbij om archeologische vondsten die onverwachts worden aangetroffen bij werkzaamheden waarbij de waterbodem in principe niet geroerd wordt. Voor dergelijke vondsten geldt een wettelijke meldingsplicht. Voor werkzaamheden waarbij de waterbodem wel geroerd wordt, geldt de Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz 2007). Deze wet schrijft voor dat er onderzoek moet worden gedaan naar eventueel aanwezige archeologische waarden voordat het project van start gaat.

Maritiem Erfgoed
Waterbodems liggen bezaaid met allerlei objecten. Hiervan is slechts een deel archeologisch interessant: voorwerpen die in het verleden door mensen zijn bewerkt of gebruikt. Een belangrijk deel van het Nederlandse maritieme erfgoed ligt onder water; in zout water zoals de Zeeuwse Delta, de Waddenzee of de Noordzee, of in zoet water zoals het IJsselmeer, rivieren of kanalen. Dit erfgoed bestaat onder meer uit gezonken schepen met hun inventaris en lading, verloren lading en verdronken nederzettingen. De omgang met dit erfgoed verloopt echter niet altijd goed.

Waterbestendig boekje
Om de omgang met maritiem erfgoed te verbeteren is een handleiding geschreven. Het boekje geeft voorbeelden van archeologische objecten die bij toeval boven water kunnen komen. Per materiaalsoort (hout, natuursteen, vuursteen, aardewerk, glas, bot, leer, textiel en metaal) is aangegeven hoe men met deze objecten om moet gaan.

Het boekje (PDF, 2,8 MB) Download is over enkele minuten beschikbaar in A5 formaat is gedrukt op waterbestendig en scheurvast papier en daarmee geschikt voor gebruik aan boord. Het is onder meer bedoeld voor medewerkers van aannemers die in opdracht van Rijkswaterstaat werkzaamheden (zoals wrakbergingen, opruimen ankergebieden, baggeractiviteiten, kustlijnzorg, zandwinning) uitvoeren in de door RWS beheerde wateren.

Meer… Rijkswaterstaat