Energiebesparende investeringen banen de weg voor walstroom

Voor binnenvaartschippers die investeringen aangaan in energiebesparende maatregelen wordt walstroom een alternatief voor de traditionele dieselgenerator aan boord van het schip. Dat is de conclusie na 26 energiescans bij binnenvaartschepen. De scans werden gratis aangeboden door North Sea Port, de Vlaamse overheid en Port of Antwerp om het gebruik van walstroom door binnenschepen te bevorderen. Een win-win-win voor schipper, omwonenden en milieu.

Walstroom is een milieuvriendelijke en stille manier om Europese binnenvaartschepen te voorzien van elektriciteit. Zowel in Port of Antwerp, in North Sea Port als langs Vlaamse waterwegen zijn walstroomkasten voorhanden. Uit onderzoek blijkt dat ze vaker kunnen worden gebruikt. De resultaten van de studie worden ondersteund door de Europese partners in het Clean Inland Shipping Project.

Om het bewustzijn en de interesse voor walstroom in de binnenvaartsector te vergroten, lanceerden Port of Antwerp, North Sea Port en de Vlaamse overheid (De Vlaamse Waterweg nv en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken) eind september vorig jaar een oproep naar kandidaten voor een gratis energiescan. Zesentwintig binnenschippers gingen op die oproep in. Ook uit het buitenland kwam interesse om dergelijke energiescans daar op te zetten. Zo kwamen er aanvragen uit onder meer Nederland en Duitsland.

Momenteel wekken de meeste binnenschippers de nodige energie op met eigen dieselgeneratoren, met de bijhorende geluidshinder en CO2- en o.a. stikstofuitstoot tot gevolg. In het kader van schonere lucht en geluidsarme omgevingen, wordt de overstap op walstroom voor binnenschippers aangemoedigd. Dit heeft een directe impact op het milieu en de omwonenden van onze drukbevaren waterwegen.

De overstap lijkt dus voor de hand liggend maar is voor veel binnenschippers niet zo vanzelfsprekend: veel van de schepen zijn technisch nog niet uitgerust om op een veilige manier in te pluggen. Om van walstroom gebruik te kunnen maken, moet dus geïnvesteerd worden.

Tijdens de 26 scans nam een deskundige het elektriciteitsnet aan boord van het schip én het verbruik onder de loep. Elk verslag geeft inzicht in het verbruik en tips voor eenvoudige besparingen waarmee de walstroomfactuur van het binnenschip tot een minimum beperkt kan worden.

Uit de gevoerde energiescans blijkt dat investeringen zich op gemiddeld 4 jaar terugverdienen door de energiebesparing die wordt gerealiseerd. De 26 schepen samen bespaarden op jaarbasis 1,9 GWh, of evenveel als wat 63 gezinnen op een jaar aan elektriciteit verbruiken. Dat betekent 499 ton minder CO2-uitstoot per jaar.

De besparing verschilt per type schip: een tankschip of binnenvaartcontainerschip kan het equivalent besparen van 4,5 gezinnen per jaar. Een drogebulkbinnenvaartschip dat alle aanpassingen doorvoert, bespaart ongeveer evenveel als een gezin. In totaal zijn er een duizendtal binnenvaartschepen in België.

Deze energiescans zijn een onderdeel van het Europese onderzoeksproject Clean Inland Shipping (CLINSH), dat op zijn beurt deel uitmaakt van het European Life Program dat focust op leefmilieu, natuurbehoud en klimaatacties. Het zet in op de verbetering van luchtkwaliteit door de ombouw en monitoring van binnenvaarschepen enerzijds en het faciliteren van walstroominfrastructuur anderzijds. Deze publiek private samenwerking bundelt organisaties in Nederland, België, Duitsland en Engeland en loopt van 2016 tot februari 2022. Meer info op www.clinsh.eu.

Lydia Peeters, Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken: “De binnenvaart vormt een essentiële en duurzame schakel in het transport van goederen van en naar de zeehavens. Walstroom draagt bij tot nog duurzamer transport, want zorgt voor een lager energieverbruik van de binnenschepen, minder emissies en minder lawaai. Door deze energiescans mogelijk te maken, ondersteunen we én innovatie en het koolstof vrijmaken van het transport. Kortom, een belangrijke stap in het verduurzamen van onze logistieke stromen naar en van de zeehavens.”

Daan Schalck, CEO North Sea Port: “Al 58% van het vervoer tussen het havengebied van North Sea Port en het achterland gaat via de binnenvaart. Verder inzetten op walstroom voor de binnenvaartschepen maakt de binnenvaart én het vervoer verder in Europa nog duurzamer.”

Annick De Ridder, Antwerps havenschepen: “Aan de walstroomkasten van Port of Antwerp kunnen binnenschippers 100% groene stroom afnemen. Deze energiescans tonen aan dat het voor hen loont om hun elektrische installatie aan boord hiervoor aan te passen.”

Op de website van het Vlaams Binnenvaartservicesplatform kunnen binnenschippers een overzicht krijgen over het netwerk aan walstroomvoorzieningen in Vlaanderen en vinden ze de nodige info hoe ze van deze voorzieningen gebruik kunnen maken. Voor meer info zie www.binnenvaartservices.be/walstroom/